Europees Bankbeslag

Binnen de Europese Unie bestaat een aantal grensoverschrijdende procedures voor een efficiëntere en eenvoudigere geschilbeslechting en tenuitvoerlegging van rechterlijke beslissingen binnen de Europese Unie. Toch lijkt daar in het algemeen minder aandacht voor te bestaan dan voor de nationale procedures. Ten onrechte, want de Europese procedures dienen te worden beschouwd als een bijkomend en facultatief middel voor de schuldeiser, die de vrijheid blijft behouden om een andere procedure te volgen met het oog op het verkrijgen van een gelijkwaardige maatregel krachtens het nationale recht. Een aantal van de Europese procedures biedt voor een schuldeiser, die zich geconfronteerd ziet met een niet-betalende uit een andere lidstaat komende schuldenaar, interessante mogelijkheden. Ik zal u de komende periode meenemen in een reeks van “newsflashes” waar ik een aantal Europees Unierechtelijke procedures met u zal doornemen. Als eerste in deze reeks komt het Europees Bankbeslag aan de orde.

De mogelijkheid tot het leggen van een Europees Bankbeslag is in het leven geroepen door EU-verordening nr. 655/2014 (de “Verordening”) van 18 januari 2017. Consumenten en bedrijven binnen de EU kunnen op vereenvoudigde wijze beslag leggen op bankrekeningen van schuldenaren die die in een andere lidstaat (met uitzondering van Denemarken) zijn gevestigd of wonen.

Waarom?

De Verordening bewerkstelligt dat binnen Europa grensoverschrijdend (conservatoir) bankbeslag eenvoudiger kan worden gelegd. Daarvoor is één vaste Europese procedure bedacht. Deze procedure kan niet alleen worden gebruikt als er al een uitspraak van de rechter is verkregen, maar ook vóór of tijdens een procedure om te voorkomen dat banktegoeden verdwijnen voordat er uitspraak is gedaan (conservatoir beslag).

Voor de inwerkingtreding van deze verordening, moest men zich voor een conservatoir beslag op bankrekeningen wenden tot het nationale gerecht van de lidstaat waar de schuldenaar gevestigd of woonachtig is, in Nederland met verplichte bijstand van een advocaat. Met de invoering van de verordening is het mogelijk om een gestandaardiseerd verzoek in te dienen door middel van een formulier, zonder verplichte bijstand van een advocaat.

Voor wie is het?

Voor consumenten en bedrijven. Vereist is dat zij in een lidstaat van de Europese Unie gevestigd, danwel woonachtig, zijn en dat het gaat om een grensoverschrijdende situatie. Denemarken neemt geen deel aan de Verordening. Is de schuldenaar of schuldeiser in Denemarken gevestigd, danwel woonachtig, dan kan de deze Europese bankbeslagprocedure niet gevolgd worden.

Hoe werkt het?

Europees bankbeslag wordt verzocht door indiening van een standaardformulier. Een Nederlandstalig formulier kunt u downloaden door op deze link te klikken. Het formulier wordt vervolgens digitaal verstuurd aan de rechter. De rechter zal op het verzoek beslissen (ex parte, zonder het horen van de schuldenaar). De rechter zal het beslagbevel uitvaardigen als de schuldeiser voldoende bewijsmateriaal heeft verstrekt om de rechter ervan te overtuigen dat er dringende behoefte bestaat aan het beslagbevel, gelet op het risico dat anders een incasso van de vordering op een later moment onmogelijk wordt gemaakt. Dient de schuldeiser een verzoek in voordat hij een procedure aanhangig heeft gemaakt voor het bevoegde gerecht, dan is hij verplicht om binnen een door de rechter te bepalen termijn een procedure te starten. Indien de schuldeiser dat nalaat, dan vervalt het beslagbevel automatisch.

Wat zijn de voordelen?

Een aantal voordelen op een rij:

  • Het is eenvoudiger om tegoeden op een bankrekening van een schuldenaar in een andere lidstaat van de Europese Unie te bevriezen.
  • Het wordt eenvoudiger om binnen de Europese Unie schuldvorderingen te innen.
  • Het is een snelle procedure, zonder kennisgeving aan de schuldenaar, met andere woorden, de schuldenaar wordt niet gehoord. Dit verrassingseffect kan verhinderen dat schuldenaren hun geld verplaatsen, verbergen of uitgeven.
  • Formulieren worden online ingediend, zonder verplichte bijstand van een advocaat.
  • Het is niet nodig om nauwkeurige gegevens te verstrekken over de te bevriezen rekening. De naam van de bank waar de rekening wordt aangehouden, volstaat. En zelfs als u dat niet weet, dan kunt u bevoegde het gerecht van de desbetreffende lidstaat vragen om dat voor u uit te zoeken.

Hoe kan een schuldenaar zich verzetten?

Aangezien de procedure ex parte is, zonder de schuldenaar te horen, biedt de Verordening de schuldenaar een aantal ‘rechtsmiddelen’ zoals bepaald in artikel 35 van de Verordening. De schuldenaar kan bezwaar maken tegen (i) de uitvaarding van het bevel tot conservatoir beslag, en (ii) de tenuitvoerlegging van het bevel tot conservatoir beslag. Indien de schuldenaar bezwaar wil maken tegen de uitvaarding van het bevel tot conservatoir beslag, moet de schuldenaar een verzoekschrift richten tot het bevoegde gerecht van de lidstaat waar het bevel is uitgevaardigd. Indien de schuldenaar bezwaar wil maken tegen de tenuitvoerlegging van het bevel, dan moet een verzoekschrift worden gericht aan ofwel het gerecht waar het bevel is uitgevaardigd, ofwel aan de bevoegde tenuitvoerleggingsinstantie in de lidstaat van tenuitvoerlegging waar de rekening waarop conservatoir beslag is gelegd wordt aangehouden.

Samengevat en afsluitend

Sinds begin 2017 is het mogelijk om in grensoverschrijdende gevallen Europees bankbeslag te leggen. De schuldeiser wordt de mogelijkheid gegeven rechtstreeks en zonder verplichte bijstand van een advocaat een online formulier in te vullen om het bevoegde gerecht te verzoeken een beslagbevel uit te vaardigen, dat ertoe strekt dat de schuldeiser beslag mag leggen op een bankrekening van de schuldenaar, gevestigd of woonachtig in een andere lidstaat van de Europese Unie.

Deze informatie bevat deel één van een reeks nieuwsberichten over Europese procedures die in het leven zijn geroepen om de beslechting van geschillen in grensoverschrijdende gevallen eenvoudiger te maken. In het volgende deel zal de Europese procedure voor geringe vorderingen worden besproken.

Voor vragen of meer informatie kunt u contact opnemen met:

terug