News
Nieuwe meldingsplicht voor ondernemingen op grond van de Verordening buitenlandse subsidies
Met ingang van 12 oktober 2023 geldt er in bepaalde gevallen een meldingsplicht voor ondernemingen in de Europese Unie (“EU”) die directe of indirecte subsidies hebben ontvangen van niet-EU-lidstaten wanneer zij betrokken zijn bij fusies, overnames, aanbestedingsprocedures of de oprichting van joint ventures. Deze meldingsplicht vloeit voort uit Verordening (EU) 2022/2560 betreffende buitenlandse subsidies die de interne markt verstoren (“Verordening buitenlandse subsidies” of de “Verordening”), die op 12 januari 2023 in werking is getreden. De Verordening heeft tot doel om de verstorende effecten van buitenlandse subsidies op de Europese interne markt te verminderen.
Toepasselijkheid
De Verordening buitenlandse subsidies is van toepassing op ondernemingen die betrokken zijn bij een fusie, overname, oprichting van een joint venture of aanbesteding en subsidies hebben ontvangen van niet-EU-lidstaten. Onder “buitenlandse subsidie” wordt in de verordening verstaan een financiële bijdrage die direct of indirect wordt verschaft door een derde land, die een voordeel verleent en die beperkt is tot één of meer bedrijfstakken. De Verordening ziet niet enkel op subsidies die direct door overheidsinstanties uit een derde land worden verstrekt, maar ook op subsidies die worden verstrekt door (private) entiteiten waarvan het handelen de facto aan een niet-EU-lidstaat kan worden toegerekend.
Meldingsplicht
Bij fusies, overnames en joint ventures geldt een meldingsplicht wanneer ten minste een van de betrokken ondernemingen in de EU is gevestigd en in de EU een jaarlijkse omzet van ten minste €500 miljoen behaalt én de totale subsidies van buiten de EU in de voorafgaande drie jaar meer dan €50 miljoen hebben bedragen. Bij het vaststellen van de ontvangen subsidiebedragen wordt het totale bedrag aan subsidies dat de betrokken ondernemingen hebben ontvangen meegenomen en wordt niet enkel gekeken naar wat de doelonderneming heeft ontvangen. De betrokken ondernemingen zijn in het geval van een overname de verwerver (of verwervers) en de verworven onderneming, in geval van een fusie, de fuserende ondernemingen en in het geval van een joint venture de ondernemingen die een joint venture oprichten en de joint venture zelf.
Een meldingsplicht bij aanbestedingen geldt wanneer de geraamde waarde van de overheidsopdracht gelijk is aan of groter is dan €250 miljoen en de ondernemer in de drie jaren voorafgaand aan de melding financiële bijdragen heeft verkregen uit een niet-EU-lidstaat van ten minste €4 miljoen per derde land.
Procedure
In geval van een meldingsplicht op grond van de Verordening moet de melding gedaan worden bij de Europese Commissie. De Europese Commissie zal naar aanleiding van de melding onderzoeken of de subsidies de concurrentie op de interne markt daadwerkelijk of potentieel negatief beïnvloeden. Wanneer de Europese Commissie tot het oordeel komt dat de interne markt door de betreffende subsidie wordt verstoord, dan kan zij onder meer besluiten dat de transactie of aanbesteding wordt verboden.
Naast het beoordelen van voorgenomen transacties en aanbestedingen naar aanleiding van meldingen van ondernemingen, heeft de Europese Commissie sinds de inwerkingtreding van de Verordening ook de mogelijkheid om ambtshalve een onderzoek in te stellen wanneer een vermoeden bestaat dat sprake is van een subsidie die de interne markt verstoort. Deze onderzoeksbevoegdheid strekt zich ook uit tot subsidies die de drempelwaarden van de Verordening niet overschrijden.
Op basis van de stand-still bepalingen in de Verordening kan een meldingsplichtige transactie of aanbesteding geen doorgang vinden voordat de Europese Commissie een besluit heeft genomen of wanneer 25 werkdagen zijn verstreken.
Indien in strijd wordt gehandeld met de Verordening, waaronder het niet in acht nemen van de stand-still bepalingen, kan de Europese Commissie een boete opleggen die kan oplopen tot 10% van de jaaromzet.
Conclusie
Met de invoering van de Verordening buitenlandse subsidies krijgt de Europese Commissie een nieuw instrument in handen om de verstorende effecten van subsidies van buiten de EU aan banden te leggen. De Verordening zal naast de bestaande staatssteunregels en de EU-screeningsverordening komen te functioneren. Naar verwachting kunnen de meld- en stand-still verplichtingen in de Verordening buitenlandse subsidies in met name de grotere internationale M&A-trajecten leiden tot vertragingen.